Tropenmuseum: Onafhankelijkheidsstrijd Indonesië
Het Tropenmuseum creeërt maandelijks een lesidee voor Thiemo. Leerlingen leren in deze lessen over diverse, actuele onderwerpen aan de hand van iets uit het museum. De lessen bieden een verdieping of verbreding, maar sluiten aan bij jouw methode. Deze les gaat over de onafhankelijkheidsstrijd van Indonesië.
Introductie
Op 27 december 1949 erkende Nederland de onafhankelijkheid van Indonesië. Voor Indonesië is de onafhankelijkheidsdatum 17 augustus 1945, ruim vier jaar eerder. Op die dag riep Soekarno met zijn Proklamasi de onafhankelijkheid van Indonesië uit. Ook vandaag de dag is de Proklamasi voor Indonesiërs nog heel erg belangrijk. Veel mensen kennen de tekst uit hun hoofd:
“Wij, het volk van Indonesie, roepen hierbij de onafhankelijkheid van Indonesië uit. Zaken betreffende de machtsovername en andere kwesties zullen op ordelijke wijze en in zo kort mogelijke tijd worden geregeld. In naam van het Indonesische volk, Soekarno en Hatta.”
In deze opdracht onderzoeken leerlingen de Proklamasi aan de hand van beeldmateriaal en verklaren ze het verschil van vier jaar tussen de onafhankelijkheidsdata. Door middel van de actieve werkvormen kies je een lesinvulling die bij jou en jouw klas past.
Leerdoelen
Je beschrijft de nationalistische bewegingen in de koloniën
Je bekijkt de onafhankelijkheidsstrijd vanuit verschillende perspectieven
Je houdt er bij het betekenis geven aan heden en verleden rekening mee dat gedrag en ideeën van mensen door tijd, situatie en achtergrond worden bepaald.
Materiaal
Twee beeltenissen over conflicten tussen Indonesiërs en Nederlanders.
Vragen aan de klas
Waarom denken jullie dat de Indonesiërs onafhankelijk wilden worden?
Wat denken jullie dat Nederland daar van vond?
Hoe kan het dat er 4 jaar tussen de twee data zit? Wat gebeurde er in de tussentijd?
Actieve werkvormen
Lestip 1. Verschillende perspectieven
Bekijk met de leerlingen beeltenissen die gaan over conflicten tussen Indonesiërs en Nederlanders. Welk beeld geeft het Indonesische perspectief weer en welke het Nederlandse? Hoe kun je dat zien?
Lestip 2. Onderzoek de jaartallen
Laat leerlingen onderzoeken waarom er twee jaar tussen de onafhankelijkheidsverklaring en het erkennen van de onafhankelijkheid door Nederland zit. Wat gebeurde er in de tussentijd?
Lestip 3. Excuses: schrijfopdracht
In 2020 bood koning Willem Alexander excuses aan voor het Nederlandse geweld tijdens de onafhankelijkheidsoorlog - hier kun je een fragment bekijken. Laat leerlingen een stukje schrijven vanuit het perspectief van iemand die dit op televisie ziet. Ze kunnen kiezen uit: Indonesiër in Indonesië, een lid van de Federatie Indische Nederlanders (FIN) of een Molukse Nederlander. Laat leerlingen voor het schrijven de verschillende reacties op de excuses onderzoeken.
Het Tropenmuseum
Het Tropenmuseum is een museum over wereldculturen en heeft een uitgebreide collectie over o.a. het koloniaal verleden. Zelf op zoek naar bronmateriaal voor je les? Bekijk de collectie online.
