De fontein van Kara Walker

In de hal van het grootste moderne kunstmuseum van Londen, het Tate Modern, staat een fontein van 13 meter hoog. Op het eerste gezicht ziet de fontein eruit als een van de grote klassieke fonteinen en zuilen die je in veel Europese hoofdsteden ziet. Kunstenaar Kara Walker koos voor een klassieke vorm om haar boodschap over te brengen. In deze opdracht gaan leerlingen door het veranderen van een bekend kunstwerk hun boodschap overbrengen.

Bekijk met de leerlingen de video.

Vragen aan de leerlingen naar aanleiding van de video

• Welk bekend monument heeft de kunstenaar als voorbeeld genomen? (het monument voor koningin Victoria, dat voor Buckingham Palace staat.)

• Waarom is het nemen van een bekende vorm een goed middel om een boodschap over te brengen? (Op het eerste gezicht lijkt het monument op alle andere klassieke monumenten, maar als je dichterbij komt, zie je dat het een heel ander monument is. Door de schok daarvan beklijft de boodschap beter.)

• Wat wordt er bedoeld met een ‘contramonument’? (Een monument dat in veel steden staat voor overwinning, rijkdom en macht, gebruikt de kunstenaar om te laten zien waar die macht en rijkdom op zijn gebaseerd, namelijk onderdrukking en pijn. De boodschap is dus tegengesteld (contra) aan de boodschap van het oorspronkelijke monument.)

• Welke verhalen staan er op het monument afgebeeld? (Op het monument zijn allerlei verhalen te zien die gaan over racisme in de moderne geschiedenis.)

De opdracht

Print vooraf een selectie van bekende kunstwerken uit de Gouden Eeuw uit het Rijksmuseum en zorg voor een stapel tijdschriften. Laat leerlingen een of meer kunstwerken kiezen. Laat hen dit zo veranderen dat het kunstwerk iets zegt over de koloniale geschiedenis van Nederland en de slavernij en racisme die erbij hoorden. Ze mogen het verknippen, aanvullen met moderne beelden, werken samenvoegen, enzovoort. Hang alle collages op in de klas en laat om de beurt leerlingen over hun collage vertellen.