• 10 minuten

• Alfa-verval - halveringstijd - toevalsproces - activiteit.

• Ervaren & Illustreren

Het vervallen van deeltjes is een toevalsproces en lastig voor te stellen voor leerlingen. In deze applicatie kun je laten zien dat je over een enkel deeltje niets kunt zeggen over de vervaltijd. Laat een enkel deeltje vervallen om te kijken of deze wel of niet voor de halfwaardetijd vervalt of laat een hele emmer polonium vervallen om te laten zien dat de activiteit kleiner wordt als het aantal instabiele kernen afneemt

In deze applet is het ook mogelijk om meerdere deeltjes te laten vervallen en zelf de halfwaardetijd in te stellen. Hiermee kun je natuurlijk mooi het verband tussen de activiteit, het aantal deeltjes en de halveringstijd laten zien!

Een vergelijkbare applet bestaat ook voor bèta-straling. Klik hier om deze te openen.

Leerdoelen:

• De leerling kan problemen oplossen waarbij de halveringstijd of halveringsdikte een rol speelt.

Vragen aan de klas?

• Wat is de vervalvergelijking voor Po-211?

• Hoe kun je in de applet zien dat de activiteit hoog is?

• Waarom neemt de activiteit af als er meer deeltjes vervallen zijn?

• Wat gebeurt er met de activiteit als je de halveringstijd vergroot?

• Hoeveel poloniumkernen zijn er gemiddeld vervallen na één (of twee of drie) halveringstijd(en)?

Varieer een keer!

Lestip 1: Kansrekenen voor beginners.
Eindelijk een onderwerp waarbij leerlingen met wiskunde A in het pakket in het voordeel zijn! Voor een enkele kern is het vrij eenvoudig uitrekenen hoe groot de kans is dat het deeltje het “einde van de grafiek” haalt (ofwel een langere levensduur heeft dan 3,0 s). Maar hoeveel deeltjes moet je in de simulatie toevoegen om een kans van minstens 50% te hebben dat er een deeltje is dat het einde haalt?

Lestip 2: Grafieken van de halveringstijd
Laat alle leerlingen in je klas de applicatie openen en vraag ze om het tabblad “Eén atoom” te openen. Als iedere leerling vervolgens voor 10 kernen de vervaltijd noteert en jij (of één van de leerlingen) alle resultaten van de hele klas in een spreadsheet noteert, kun je een histogram maken van het aantal deeltjes dat er nog “over” is na een bepaalde tijd. En zo maak je je eigen (N,t)-grafiek!