• 3:18 min.

• Differentiëren en verbanden leggen

• Arbeid - energie - energieomzettingen - zwaarte energie - kinetische energie - rendement

In dit filmpje neemt een docent het risico om door een kleine sloopkogel verpletterd te worden. Hij laat zien hoe energieomzettingen plaatsvinden en hij laat zien dat het rendement van een energiesysteem nooit 100% is. Dit filmpje is goed te gebruiken om energieovergangen uit te leggen en berekeningen te maken bij eenvoudige experimenten.

Leerdoelen:

• De leerling kan de energieomzettingen bij bewegingen op verschillende momenten analyseren.

• De leerling kan de wet van behoud van energie verklaren met behulp van context en theorie.

Vragen aan de klas:

• Welke energieomzettingen vinden er hier plaats? Waar zijn elk van deze energieomzettingen minimaal/maximaal?

• Waarom kwam de slinger niet weer tot zijn oorspronkelijke beginpositie? Zou dit wel het geval zijn wanneer er een zwaardere bal aan werd gehangen? Waarom wel/niet?

• Wat verandert er wel voor de slinger als je er een zwaardere bal aan hangt?

• De kogel eindigt niet in zijn oorspronkelijk positie. Waar gaat die energie aan verloren?

• Op welke positie(s) van de slingerbaan is de snelheid maximaal en gelijk aan 0?

Varieer een keer!

Lestip: rekenen met een sloopkogel

In het filmpje zie je dat de kogel een massa van ongeveer 15,5 kg heeft. Neem aan dat de maximale hoogte vanaf het laagste punt van de baan 1 m is. Laat je leerlingen de maximale snelheid berekenen en de kinetische energie. Laat ze daarvoor de zwaarte-energie in het hoogste punt berekenen.

De docent in het filmpje vertelt dat als hij een duwtje aan de kogel zou geven, deze hem zou verpletteren. Door de versnelling in het begin zou de kogel extra kinetische energie krijgen, wat ervoor zou zorgen dat zijn eindpositie hoger zou worden. Laat je leerlingen berekenen welke snelheid nodig is om de docent toch te raken.