De Canon is vernieuwd!
Het zal je vast niet zijn ontgaan: de canon van de Nederlandse geschiedenis is vernieuwd. Na de publicatie van de eerste canon in 2006 is dit jaar de canon herzien als reactie op maatschappelijke ontwikkelingen. Het resultaat? De nieuwe canon wordt beschreven als een diverser beeld van de geschiedenis op elk gebied, van gender en etniciteit tot groot- en kleinschalige geschiedenis. Een mooie aanleiding om eens met jouw leerlingen naar de belangrijkste aspecten van de Nederlandse geschiedenis te kijken.
Wat is er veranderd?
In dit artikel geeft Historiek.net een duidelijk overzicht van de aanpassingen in de canon. Zo zijn bijvoorbeeld de vrouwen Sara Burgerhart en Margré Klomp toegevoegd, terwijl Willem Drees en Floris V verdwenen. Daarnaast zijn de naamgevingen van een aantal vensters gewijzigd.
Ook Keti Koti is toegevoegd aan de canon. Keti Koti markeert de afschaffing van de slavernij in Suriname. Op Thiemo vind je een direct bruikbare les over Keti Koti, bekijk hem hier.
Vragen om met leerlingen te bespreken
Wat is er veranderd in de geschiedeniscanon?
Waarom denk je dat de veranderingen zijn aangebracht? Wat wilden de makers hiermee bereiken?
Waarom is de inhoud van de canon belangrijk voor jou? Of voor anderen?
Bekijk wat er is veranderd in de geschiedenicanon. Wat vind je een goede verandering? En welke verandering roept vragen op?
Actieve werkvormen
Ga je liever actief aan de slag met leerlingen? Hieronder vind je inspiratie voor een aantal werkvormen/opdrachten omtrent de canon.
Lestip 1: De canon dichtbij
Op de website van Canon van Nederland kunnen leerlingen ontdekken welke aspecten van de canon in hun eigen regio te herkennen zijn. Open bijvoorbeeld de kaart van Nederland op de site. Je kunt hier inzoomen op jouw woongebied en leren over personen, plekken en gebeurtenissen uit jouw regio, gerelateerd aan de canonvensters. Of gebruik de vooraf samengestelde canon voor jouw regio.
Lestip 2: Het belangrijkste moment uit de geschiedenis
Laat leerlingen de canon bestuderen, bijvoorbeeld met dit filmpje. Leerlingen kiezen ieder hun 'favoriete' venster, bijvoorbeeld venster dat volgens hen het meest belangrijk is voor de geschiedenis van Nederland of voor henzelf. Daarna kun je klassikaal in gesprek gaan over hun keuzes. Vinden leerlingen hetzelfde moment belangrijk of niet? Waar komt dat door? Tip: kijk zelf ter inspiratie dit interview met een docent bij het programma M. Zij legt uit welk interessant gesprek kan ontstaan en dat elk stukje geschiedenis van ons allemaal is in plaats van een klein groepje mensen (kijk vanaf minuut 4:25).
Lestip 3: Interview de kleinzoon/dochter van …
Zoom met deze werkvorm in op de nieuwste toevoegingen aan de geschiedeniscanon. Verdeel de nieuwe vensters over de leerlingen. Leerlingen interviewen zogenaamd de historische persoon of een afstammeling (bijv. de kleinzoon van Anton de Kom). In het geval van thema’s (bijv. oranjegevoel) interviewen leerlingen een persoon die daar figuur voor kan staan, zoals een Oranje Leeuwin. In het interview vragen leerlingen wie de persoon was en waarom hij/zij belangrijk is voor de Nederlandse geschiedenis. Voorbeeldvragen zijn: “Wat zou iedere Nederlander van jou moeten weten?”, “Waar ben je trots op of waarop niet?” en “Waarom was jij belangrijk voor Nederland of de wereld?”.
Lestip 4: Jouw eigen geschiedeniscanon
Ontdek diversiteit en de discussie rondom de canon door leerlingen een canon te laten maken over hun eigen levensgeschiedenis. Ze kiezen de belangrijkste personen, plekken en gebeurtenissen uit hun leven en zetten die op een rijtje. Daarna vergelijken leerlingen hun persoonlijke canon met die van een ander. Wat is er anders en wat is hetzelfde? Als iedere persoon anders is, hoe komen we dan tot een canon voor alle Nederlanders? Hoe kies je dan de belangrijkste momenten? Bespreek klassikaal of laat leerlingen een advies schrijven voor de volgende herziening.
