Kijkopdracht

Rembrandt hield bij het schilderen van De Staalmeesters rekening met waar het schilderij zou komen te hangen, namelijk boven een schouw, hoog aan de muur. Vergelijk De Staalmeester eens met dit portret van regenten, gemaakt door Ferdinand Bol in ongeveer dezelfde tijd.

Waaraan zie je dat Rembrandt er rekening mee hield dat het werk hoog aan de muur zou komen te hangen?

Tip: op deze site kan je De Staalmeester online bekijken. Beluister het bijbehorende audiofragment en ontdek het antwoord.

Antwoord:

Op het portret van De Staalmeesters steekt de tafelpunt omhoog, zodat het lijkt alsof je van onderen tegen de tafel aankijkt. Dit perspectief past bij de plek waar De Staalmeesters zou komen te hangen, namelijk hoog. Wie dan het werk bekijkt, kijkt van beneden omhoog. Het is dan logisch, aldus Rembrandt, dat je niet op de tafel kunt kijken, zoals je dat wel kunt op het portret van Ferdinand Bol.

Doe-opdracht

• Bekijk de verzameling kunstwerken van Rembrandt op deze pagina van de website Rijksstudio.

Rembrandt was een meester in het neerzetten van mensen die hij schilderde. Op De Staalmeesters lijkt het alsof de geportretteerden met iets bezig zijn, in actie. Alsof de kijker hun vergadering onderbreekt en hen stoort in hun werkzaamheden. Het is bijna een snapshot zoals een fotograaf een moment bevriest. Vergelijk het met andere groepsportretten uit de zeventiende eeuw en je ziet dat Rembrandt afweek van de norm.

• Fotografeer de mensen bij jou thuis aan tafel in Rembrandt-stijl. Denk aan de compositie (wie zit waar en wat staat waar in beeld), maar ook aan de belichting (natuurlijk licht, of kunstlicht). Laat je daarbij inspireren door De Staalmeesters.

Wil je het moeilijker maken? Probeer dan een groepsfoto in Rembrandt-stijl, maar dan met je vrienden in een videogesprek. Zorg ervoor dat de losse schermen van je vrienden één geheel gaan vormen. Daarnaast denk je aan compositie (wie staat waar en hoe) en aan het licht. Maak een screenshot van je online groepsportret á la Rembrandt.