De geschiedenis herhaalt zich. Is het coronavirus daar een voorbeeld van? Een ziekte die zich wijd verspreidt en veel slachtoffers maakt. Net als het coronavirus kwam in de middeleeuwen de pest vanuit Azië om zich te verspreiden over Europa. De gelijkenis tussen het coronavirus en de pest is er zeker, maar er zijn ook verschillen. Wat deden de mensen toen, en hoe beschermen we ons nu tegen het virus?

In onderstaande werkvormen maken leerlingen de vergelijking tussen toen en nu.

Leerdoel

• Je beschrijft de hygiëne in het leven in de stad in de middeleeuwen

• Je vergelijkt situaties uit verschillende tijdvakken met elkaar en met het heden.

Actieve werkvormen

Lestip 1: Schema maken

Laat leerlingen een schema of tabel maken waarin ze kenmerken van het coronavirus en de pest tegenover elkaar zetten. Bijvoorbeeld de volgende kenmerken: jaartal van uitbraak/uitbraken – oorsprong – hoe verspreidt het zich? - aantal besmettingen – aantal doden – ziekteverschijnselen - wat doen ze bij besmetting? – welke maatregelen zijn genomen?. Naar aanleiding van de tabel kun je met leerlingen in gesprek gaan. Wat valt op? Wat was er in de middeleeuwen anders dan nu? In hoeverre zijn er overeenkomsten tussen toen en nu? Een voorbeeld van zo'n schema vind je op pagina 91 van dit boek.

Lestip 2: Dear Mr. President

Stel: de minister van volksgezondheid wil leren van het verleden bij de bestrijding van het coronavirus. Hij vraagt experts, de leerlingen, om hulp. Hij hoort graag: wat de pest was, hoe de pest zich verspreidde, wat mensen in de middeleeuwen deden tegen de pest (hadden ze vroeger zeep of quarantaine?) en wat Nederland nu beter kan doen dan toen. De antwoorden kunnen op allerlei manieren worden verwerkt, zoals in een Q&A (5 vragen over…), een brief aan de minister, een spraakmemo, een video, een infographic… Leerlingen kunnen zich baseren op bronnen, zoals dit korte interview met een historica, of dit interview met een expert over de pest en corona.

Lestip 3: Een dag in het leven van …

De helft van de klas schrijft een dagboekverhaal over een dag in het leven van iemand met de pest in de middeleeuwen. De andere helft van de klas hoe over een dag in het leven van een coronapatiënt in thuisquarantaine. Wat zijn verschillen tussen het leven in de middeleeuwen en nu? Wat betekent dat voor het virus? Je kunt eventueel benadrukken dat ze zich focussen op hygiëne of leefomstandigheden. Laat een aantal leerlingen hun verhaal voorlezen en bespreek de overeenkomsten en verschillen. Bruikbare bronnen: dit artikel van Historianet over hygiëne in de middeleeuwen en beide bronnen bij lestip 2.

Eerst meer leren over de pest?

Bekijk het kaartje 'Een pikzwarte dood' in Thiemo. Hier vind je een korte, grappige Clipphanger-video over de pest om met jouw leerlingen te kijken, inclusief kijkvragen.